Verslag Samen Leren Bijeenkomst, 3 maart 2025:
Thema "Voorzorgcirkels"

Aanwezigen:
• Vanuit Zorgen voor Morgen: Milja Kruijt, Anne van den Elzen
• Spreker: Isabelle Wessel-Proux
• 24 deelnemers

Opening en inleiding door Milja Kruijt
Milja Kruijt opende de bijeenkomst en gaf uitleg over haar rol als kwartiermaker en de werking van voorzorgcirkels. Het concept draait om buurtbewoners die er voor elkaar zijn wanneer dat nodig is. Dit kan variëren van gezellig samen eten of een wandeling maken tot praktische hulp zoals het uitlaten van de hond, technische ondersteuning of het doen van boodschappen.
Bedenker van het concept voorzorgcirkels, Henk Geene, besteed in zijn boek Voorzorgcirkels als antwoord op vergrijzing veel aandacht aan het opzetten van een voorzorgcirkel door professionals. Milja zegt dat het initiatief van een voorzorgcirkel juist ook bij de bewoners zelf ligt, maar dat professionals uit de welzijn- en zorgsector wel ondersteuning kunnen bieden. Het succes van een voorzorgcirkel is afhankelijk van de intrinsieke motivatie van de deelnemers; het
moet vanuit jezelf komen en je moet enthousiast zijn om mee te doen. Binnen een cirkel worden onderling afspraken gemaakt, en iedere groep kan dit op haar eigen manier invullen.

Ervaring van Isabelle Wessel-Proux
Isabelle deelde haar ervaring met het opstarten van een voorzorgcirkel in haar eigen buurt. Ze vertelde dat er vaak een verkeerd beeld bestaat van senioren, namelijk dat zij afhankelijk zijn en
niets meer kunnen. In werkelijkheid willen we juist dat senioren zelfstandig en zelfredzaam blijven. Voorzorgcirkels kunnen hierbij ondersteunen door een zorgnetwerk in de buurt op loopafstand te creëren.
Isabelle legde uit dat de voorzorgcirkel waar zij aan deelneemt uit 10 mensen bestaat en dat zij maandelijks bijeenkomen. Ze hebben onder andere een lijst opgesteld met belangrijke gegevens zoals adressen, namen van familieleden maar ook met de talenten van de deelnemers waarmee ze anderen kunnen helpen. Zo weet iedereen waar ze elkaar in kunnen ondersteunen. Isabelle
benadrukte dat enthousiasme cruciaal is voor het opstarten van een voorzorgcirkel. Zonder enthousiasme zal het niet werken.

Opbouwen van een relatie
Het opbouwen van een goede relatie is volgens Isabelle de basis van een succesvolle voorzorgcirkel. Zonder relatie is er geen hulpvraag. Als je elkaar goed kent, ben je eerder geneigd om hulp te vragen mocht dit nodig zijn. Dit is essentieel voor de wederkerigheid die nodig is in een voorzorgcirkel.
Isabelle kookt bijvoorbeeld eens per twee weken voor twee andere deelnemers van de voorzorgcirkel. Dit is niet alleen voor de gezelligheid, maar ook om elkaar beter te leren kennen.

Bezwaren en zorgen
Tijdens de bijeenkomst benoemde Isabelle enkele bezwaren die zij vaak hoort van mensen die
twijfelen om zich aan een voorzorgcirkel te verbinden:
• "Ik heb het niet nodig, ik drink al wekelijks koffie met de buurvrouw."
• "Ik wil geen verplichtingen meer op mijn leeftijd."
• "Ik ben nu nog fit, dus ik heb het niet nodig."
• "Ik ga de buurman echt niet onder de douche zetten."
• "Ik wil mijn gegevens niet delen."
Isabelle benadrukte dat het belangrijk is om te beseffen dat het bij voorzorgcirkels niet om thuiszorg gaat. Als iemand hulp nodig heeft bij het douchen, dan zijn daar professionals voor.
Het draait in een voorzorgcirkel om betrokkenheid en wederkerigheid: afspraken worden gemaakt voordat het nodig is, zodat je er voor elkaar kunt zijn op het moment dat het nodig is.
Daarnaast werd er bezorgdheid geuit over het opstarten van een voorzorgcirkel, die sterk afhankelijk kan zijn van de buurt waarin je woont. Het kan bijvoorbeeld moeilijker zijn om als nieuwkomer een cirkel op te starten in een bestaande buurtstructuur. Dit kan gemakkelijker zijn wanneer je samen met anderen in een nieuw gebouw komt te wonen of wanneer de buurt een meer samenhangende structuur heeft. Ook de samenstelling en leeftijd van buurtbewoners spelen een rol. De enige manier om te ontdekken of er interesse is voor een voorzorgcirkel, is door met elkaar in gesprek te gaan. Als je dit lastig vindt, kan dit ondersteund worden door een professional of iemand die je kent met sterke sociale vaardigheden.

De grootte van een cirkel
Een aanwezige deelnemer vroeg naar de grootte van een cirkel. Milja gaf aan dat dit varieert tussen de 8 en 15 mensen. Het is belangrijk dat een cirkel niet te klein, maar ook niet te groot is, omdat anders de relaties verwateren en het doel van de voorzorgcirkel verloren gaat.
Er werd tijdens de bijeenkomst een leuk voorstel gedaan om gegevens met elkaar te delen zoals welke in welke buurt je woont, zodat er al een begin kan worden gemaakt met het leggen van
contacten in je eigen buurt. Een aantal aanwezigen gingen hier gelijk met elkaar over in
gesprek.

Afronding
Het opstarten van een voorzorgcirkel is geen gemakkelijke taak is en je moet bereid zijn om hierin te investeren. Enthousiasme, intrinsieke motivatie en betrokkenheid zijn essentieel voor het succes van de cirkel. Het opstarten van een voorzorgcirkel biedt de kans om sterke, persoonlijke relaties in je buurt op te bouwen en een hechtere, meer verbonden gemeenschap te creëren. Het versterkt je zelfredzaamheid omdat je elkaar op verschillende manieren ondersteunt. Je krijgt de kans om nieuwe mensen te leren kennen en samen vaardigheden en
hulp te delen.

Tweede bijeenkomst
Er is een tweede bijeenkomst over voorzorgcirkels op 21 maart 2025 van 14:00 tot 16:00 in de Tweede Uitleg, Nieuwe Looiersstraat 29.
Aanmelden
Aanmelden voor deze bijeenkomst of de nieuwsbrief kan via redactie@samenzvm.nl.

Vervolgafspraken en meer informatie
Afgesproken is dat Milja uitzoekt waaruit de ondersteuning door Nederland Zorgt voor Elkaar uit bestaat, en dat is:
• Het samen doornemen van het boek Voorzorgcirkels van Henk Geene en bepalen wat
passend is.
• Het helpen bij het werven van deelnemers.
• Het opbouwen van contacten met professionele partijen.
Deze ondersteuning wordt op dit moment nog niet gefinancierd voor Amsterdam. Er zijn echter gesprekken met onder andere Zilveren Kruis gepland voor april om deze ondersteuning ook voor Amsterdam mogelijk te maken, met de hoop om op zijn vroegst deze zomer te kunnen starten. Jasper Klapwijk was blij met onze vragen aangezien dit kan dienen als onderbouwing voor de gesprekken in april. Jasper zal aanwezig zijn bij de volgende bijeenkomst op 21 maart.
Voor meer informatie is de site van Nederland Zorgt voor elkaar een goede bron:
www.nlzve.nl